नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांच्या मृत्यूचे गूढ….नेताजींचा मृत्यू कधी आणि कसा झाला?

दैनिक चालु वार्ता, वृत्तसेवा

भारताचे आघाडीचे स्वातंत्र्यसैनिक सुभाषचंद्र बोस यांचे संपूर्ण जीवन चित्रपटाच्या कथेपेक्षा कमी नाही. ज्यामध्ये अक्शन, रोमान्स आणि मिस्ट्री हे तिन्ही आहेत. सुभाषचंद्र बोस हे खऱ्या जीवनातील नायक होते ज्यांनी देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी लढा दिला. ज्यांनी इंग्रजांची गुलामी स्वीकारली नाही त्यांनी आझाद हिंद फौज स्थापन केली. त्याचं लव्ह लाईफही खूप इंटरेस्टिंग होतं.
सुभाषचंद्र बोस यांनी ऑस्ट्रियातील त्यांची सचिव एमिलीसोबत प्रेमविवाह केला होता. त्यांच्या प्रेमकथेचेही अनेक किस्से आहेत. इथे अक्शन आणि रोमान्सची गोष्ट आहे, आता सुभाषचंद्र बोस यांच्या जीवनाशी संबंधित रहस्य पाहू. नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांचा मृत्यू हे सर्वांसाठी एक गूढ आहे. त्यांच्या मृत्यूला इतक्या वर्षानंतरही त्यांचा मृत्यू नेमका कसा झाला हे अद्याप कळू शकलेले नाही. त्यांच्या मृत्यूच्या तपासातही योग्य निष्कर्ष काढता आला नाही.

सुभाषचंद्र बोस यांचा मृत्यू केव्हा व कसा झाला?
सरकारी कागदपत्रांनुसार, सुभाषचंद्र बोस यांचा मृत्यू 18 ऑगस्ट 1945 रोजी विमान अपघातात झाला होता. सुभाषचंद्र बोस ज्या विमानाने मंचुरियाला जात होते ते विमान वाटेतच बेपत्ता झाल्याचे सांगितले जाते. त्यांचे विमान बेपत्ता झाल्याने अनेक प्रश्न निर्माण झाले की विमान कोसळले होते का? सुभाषचंद्र बोस यांचा मृत्यू अपघात होता की हत्या?

जपानी सरकारचे विधान
त्याच वर्षी 23 ऑगस्ट रोजी एका जपानी संस्थेने एक बातमी प्रसिद्ध केली ज्यात सुभाषचंद्र बोस यांचे विमान तैवानमध्ये क्रॅश झाले होते, ज्यामुळे त्यांचा मृत्यू झाला होता. एखाद्या देशाच्या संस्थेकडून असे विधान आले असते तर हा अपघात खरा मानता आला असता, परंतु काही दिवसांनीच जपान सरकारने त्या दिवशी तैवानमध्ये विमान अपघात झाला नसल्याची पुष्टी केली. या विधानाने शंका अधिकच वाढली की जेव्हा विमान अपघात झाला नव्हता तेव्हा नेताजी कुठे गेले होते?

बोस कुटुंबाची हेरगिरी का?
सुभाषचंद्र बोस यांचा मृत्यूही एक गूढच राहिला कारण त्यावेळी जवाहरलाल नेहरूंनी बोस यांच्या कुटुंबाची हेरगिरी केल्याचा आरोप करण्यात आला होता. एप्रिल 2015 मध्ये, या मुद्द्यावरील दोन IB फाईल्स सार्वजनिक झाल्या, त्यानंतर वाद निर्माण झाला. या फाईल्सनुसार, स्वतंत्र भारतात जवळपास दोन दशके IB ने नेताजींच्या कुटुंबाची हेरगिरी केली. सुभाषचंद्र बोस यांच्या मृत्यूबद्दल नेहरूंनाही संशय होता, त्यामुळे नेताजींनी कुटुंबाशी संपर्क साधला तर ते कळावे म्हणून ते बोस कुटुंबाची पत्रे तपासून घेत असत, असे अनेक लेखकांचे मत आहे.

मृत्यू अपघात की हत्या?
नंतर सुभाषचंद्रांच्या मृत्यूशी संबंधित ३७ फाईल्स सरकारने सार्वजनिक केल्या, पण या फायलींमधून असा सबळ पुरावा सापडला नाही, ज्यामुळे सुभाषचंद्र बोस यांचा मृत्यू विमान अपघातातच झाला असा दावा करता येईल. नेताजींच्या समर्थकांचा असा विश्वास आहे की देशाच्या स्वातंत्र्याच्या वेळी ते जिवंत होते पण याचाही पुरावा नाही. सुभाषचंद्र बोस यांचा मृत्यू 1945 मध्ये विमान अपघातात झाला होता का? जर होय, तो अपघात होता की खून? नसेल तर नेताजी कुठे गेले आणि ते जगापासून का लपून राहिले?

प्रतिनिधी देगलूर संतोष मंनधरणे